විද්වත් හමුව 

මේ ව්‍යවස්‌ථානුකූල  ආඥදායකත්වය  අහෝසි නොකර
දිගුකාලීන සාමයක්‌ ලැබෙන්නේ නෑ
පේරාදෙණිය විශ්වවිද්‍යාලයේ දේශපාලන විද්‍යා අංශයේ
මහාචාර්ය  එම්. ඕ. ඒ. ද සොයිසා

දේශපාලන විසඳුම ලෙස බලය බෙදාහැරීම කෙසේ සිදුවිය යුතුදැයි මේ දිනවල කෙරෙන කතාබහ අතරට විධායක ජනාධිපති තනතුර වෙනස්‌ කළ යුතුය යන මතය ද එක්‌ව තිබේ. යුද්ධයෙන් ත්‍රස්‌තවාදය අවසන් වුවද දීර්ඝකාලීන සාමයක්‌ සඳහා ක්‍රියාත්මක කළ යුතු වැඩපිළිවෙළ කුමක්‌ද? පේරාදෙණිය විශ්වවිද්‍යාලයේ දේශපාලන විද්‍යා අංශයේ මහාචාර්ය එම්. ඕ. ඒ. ද සොයිසා කරන විග්‍රහයකි මේ.

යුද්ධයෙන් ත්‍රස්‌තවාදය අවසන් කළත් දිගුකාලීන සාමයක්‌ සඳහා දෙමළ ජනතාවට දේශපාලන විසඳුමක්‌ ලබාදිය යුතුය යන මතය රජය පිළිගෙන තිබෙනවා. නමුත් ඒ සඳහා විධිමත් වැඩපිළිවෙළක්‌ ක්‍රියාත්මක වන බවක්‌ පෙනෙන්නට තිබෙනවද?

එල්ටීටීඊය යුද්ධයෙන් පරාජය කරන්න කලින් වුණත් මේ ප්‍රශ්නය සාම මාවතකින් විසඳිය යුතුයි කියන මතය දිගින් දිගටම තිබුණා. යුද්ධයෙන් එල්ටීටීඊය පරාජය කරනව කියන්නෙ සාමය ළඟා වීමක්‌නෙ. යුද ජයග්‍රහණයෙන් පසුවත් සාමය සඳහා වැඩපිළිවෙළක්‌ අවශ්‍ය යෑයි කියන්නෙ මේ ප්‍රශ්නයේ තවත් පැත්තක්‌ තියෙනවා කියන එකයි. එහෙම නම් යුද්ධයෙන් ප්‍රශ්නය විසඳිලා නැහැ. සිදුවෙලා තියෙන්නෙ යුද්ධයෙන් එල්ටීටීඊය පරාජය වීමත් එල්ටීටීඊයේ ප්‍රධාන පුද්ගලයන් සියලු දෙනා ඝාතනය වීමත් පමණයි.

සාමය ගෙන එන්න කුමක්‌ කළ යුතුද? සාමය අවශ්‍ය වෙන්නෙ ගැටුමක්‌ තියෙන තැනකදීයි. ගැටුමක්‌ නැත්නම් සාමයකුත් ඕන නැහැ. මෙතන දැන් තියෙන්නෙ ගැටුමක්‌ නෙමෙයි, ප්‍රශ්නයක්‌. ප්‍රශ්නයකට අවශ්‍ය වෙන්නෙ විසඳුමක්‌. ද්‍රවිඩ ජනතාවට ප්‍රශ්නයක්‌ තියෙනව කියල අද කවුරුත් නියම ආකාරයට හෝ අනියම් ආකාරයට පිළිගන්නව. මොකක්‌ද ඒ ප්‍රශ්නයට දෙන්න ඕන විසඳුම? දිගු කාලයක්‌ තිස්‌සේ ඒ ප්‍රශ්නයට විසඳුම හැටියට මේ රටේ සාකච්ඡා වුණේ බලය බෙදා හැරීමක්‌. නමුත් කොහොමද බලය බෙදා හරින්නේ කියල අවසාන විසඳුමකට තවම පැමිණිලා නැහැ. ආණ්‌ඩුවත් ජනාධිපතිතුමාත් මේ ප්‍රශ්නයට විසඳුමක්‌ අවශ්‍යයි කියල පිළිඅරගෙන තියෙනවා. මේක සාමාන්‍ය ජනතාව කතා කළාට වැඩක්‌ නැහැ. මේ විසඳුම එන්න ඕන රාජ්‍ය බලය පදනම් කරගෙන. රාජ්‍ය බල අධිකාරීත්වයට පමණයි විසඳුමක්‌ ක්‍රියාවට නංවන්න පුළුවන් වෙන්නෙ. එම නිසා විසඳුමක්‌ ගෙන ඒමත් එය ක්‍රියාත්මක කිරීමත් කළ යුත්තේ රජයයි. නමුත් රජයෙන් තවමත් ඒ පිළිබඳ පැහැදිලි විසඳුමක්‌ ඉදිරිපත් වූ බවක්‌ පෙනෙන්නට නැහැ. පසුගිය දවස්‌වල තිබුණු 13 වැනි සංශෝධනය පිළිබඳ කතාබහක්‌ දැන් යටපත් වෙලා. මේ තත්ත්වය දිගින් දිගටම තිබුණොත් යළිත් වරක්‌ ගැටුම් ඇතිවෙන්න පුළුවන්. එතකොට නැවතත් සාමය සොයන්න සිද්ධවෙනව.

ගමේ ජනතාවට වැඩි බලයක්‌ ලැබෙන ආකාරයට ගම් සභා ක්‍රමය යළිත් ස්‌ථාපිත කිරීමට ඉදිරිපත්වී ඇති යෝජනාව පිළිබඳ ඔබේ අදහස කුමක්‌ද?

ගම් සභාව කියන්නේ ජනතාවගේ ඡන්දයෙන් ගම් කීපයක්‌ එකට එකතු කරල තෝරා පත්කර ගත්ත නියෝජිතයන්ගෙන් සමන්විත පාලන ඒකකයක්‌. ප්‍රේමදාස මහතා ප්‍රාදේශීය සභා හඳුන්වා දෙන තෙක්‌ එය මේ රටේ ක්‍රියාත්මක වුණා. එයින් කෙරුණේ ගමට අදාළ ප්‍රජා සහ සංවර්ධන කටයුතු සැලසුම් කිරීම හා ක්‍රියාත්මක කිරීමයි. දුරදිග ගිය මේ ප්‍රශ්නයේ තිබෙන සංකීර්ණ බව සැලකිල්ලට ගත්තොත් ගම් සභාවකින් කොහොමද මේ ප්‍රශ්නෙ විසඳෙන්නෙ? ගම් සභා මේ රටේ තියෙද්දී තමයි දෙමළ ජනතාව ඊට වඩා බලතල ඉල්ලා සිටියේ. ඒ අනුව ෆෙඩරල් ආණ්‌ඩු ක්‍රමයක්‌ දක්‌වා මේ ප්‍රශ්නෙ ගමන් කළා. ප්‍රශ්නෙ පටන් ගත්ත කාලේ තිබුණු ක්‍රමයකට ආපහු ගිහින් මේ ප්‍රශ්නෙ විසඳන්න පුළුවන්ද? ගම්සභාවට මොන බලතල ද දෙන්නෙ කියල තීන්දු කරන්නෙ පාර්ලිමේන්තු පනතකින්. ඒ බලතල ඉතාමත් සීමිතයි. දැන් දෙන්න යෝජනා කරන බලතල මොනවාදැයි මා දන්නෙ නැහැ. නමුත් පැවැති ගම් සභා ක්‍රමයෙන් මේ ප්‍රශ්නෙ විසඳන්න පුළුවන් කියල කවුරුහරි කල්පනා කරනව නම් ඒක අසාර්ථක උත්සාහයක්‌. තේරුමක්‌ නැති දෙයක්‌.

පුද්ගලයකුට තමන්ගේ අනන්‍යතාව රැකගෙන නිදහසේ ජීවත් වීමට හැකි පරිසරයක්‌ ඇති කිරීම සඳහාත් රට තුළ යහ පාලනයක්‌ ඇති කිරීම සඳහාත් මේ පවතින ව්‍යවස්‌ථාව වෙනස්‌ කළ යුතුයි කියන අදහසට ඔබ එකඟද? විශේෂයෙන් විධායක ජනාධිපති තනතුර අහෝසි කළ යුතුද?

මේ ආණ්‌ඩු ක්‍රම ව්‍යවස්‌ථාවේ වෙනස්‌ කළ යුතු තැන් තියෙනවා. රටේ යහපාලනය නැතිවෙලා තියෙන්නේ මේ ආණ්‌ඩුක්‍රම ව්‍යවස්‌ථාවෙන් ගොඩනඟා ඇති ව්‍යවස්‌ථානුකූල ආඥදායකත්වය නිසයි. වෙනත් රටවල ආඥ දායකත්වයක්‌ බිහිවෙන්නෙ ආණ්‌ඩු ක්‍රම ව්‍යවස්‌ථාව වෙනස්‌ කරල කැබලිවලට ඉරා දමල විසිකරලයි. අපේ රටේ ආණ්‌ඩුක්‍රම ව්‍යවස්‌ථාවෙන්ම ආඥදායකත්වයක්‌ බිහි කරල තියෙනව. ලෝකයේ කිසිම රටක නැති බලසම්පන්න විධායක ජනාධිපති තනතුරක්‌ මේ ආණ්‌ඩුක්‍රම ව්‍යවස්‌ථාවෙන් නිර්මාණය කරල තියෙනව. මේ විධායක බලතල සීමා කිරීමකට ලක්‌ කරල නැහැ. මේ ව්‍යවස්‌ථාවෙන් නීතියේ ආධිපත්‍යය බිඳ දමා තියෙනව. නීතියේ ආධිපත්‍යය යම් රටක්‌ පිළිගන්නව නම් නීතියට පාලිතයා මෙන්ම පාලකයාද යටත් විය යුතුයි. නීතියට සියලු දෙනාම යටත් විය යුතුයි. නීතිය ඒ සියල්ලන්ටම ඉහළින් තිබිය යුතුයි. නමුත් මේ ව්‍යවස්‌ථාවෙන් රටේ ජනාධිපතිවරයා නීතියට ඉහළින් තබා තිබෙනවා. ඔහුගේ කටයුතු උසාවියකට ප්‍රශ්න කරන්න බැහැ. පාර්ලිමේන්තුව තුළ වුවත් ජනාධිපතිවරයාගේ කටයුතු සාකච්ඡා කළ හැක්‌කේත් ඒ පිළිබඳ වාදවිවාද කළ හැක්‌කේත් විශේෂ යෝජනාවක්‌ ගෙනැවිත් එය පාර්ලිමේන්තුවේ පිළිගතහොත් පමණයි. මේ ව්‍යවස්‌ථාවෙන්ම ලබාදී තිබෙන බලතල ඒ බලතල ක්‍රියාවේ නංවන විට හිතුවක්‌කාරී ලෙස කටයුතු කරන්නට තිබෙන ඉඩකඩ අතිශයින්ම වැඩියි. මෙවැනි තනතුරක්‌ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයට ගැලපෙනවද? මේ තනතුරට ඇති බලතලවලට අනුව රටේ යහපාලනයක්‌ බලාපොරොත්තු විය හැකිද? මේ තනතුරෙන් රට තුළ ඒකාධිපති පාලනයක්‌ ඇති වීමට බොහෝදුරට ඉඩ තිබෙනවා. එමනිසා ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයට ගැලපෙන ලෙස මෙම තනතුර සංශෝධනය කිරීම අවශ්‍යයි. එක්‌කෝ මේ තනතුර අහෝසි කරන්න ඕන නැතිනම් සංවරන හා තුලන සිද්ධාන්තයකට යටත් කරන්න ඕන. එහෙම නැත්නම් මේ තනතුර දරන පාලකයා දාර්ශනික පාලකයෙක්‌ වෙන්න ඕන. එනම් ධනයෙන් හා පෞද්ගලික ලිංගික ජීවිතයෙන් ඈත් වුණු බුද්ධියේ පරතෙරට ගිය රට හා රාජ්‍ය පාලනය ගැන ගැඹුරින් හිතන පාලකයෙක්‌ වෙන්න ඕන. භෞතික ලෝකයේ එහෙම කෙනෙක්‌ බිහිවෙන්නෙ නැහැ. එම නිසා මේ ආණ්‌ඩුක්‍රම ව්‍යවස්‌ථාව වෙනස්‌ කළ යුතුයි කියන කතාවේ යම් අර්ථයක්‌ තියෙනව. ආණ්‌ඩුක්‍රම ව්‍යවස්‌ථාව වෙනස්‌ කළ යුත්තේ හෝ ජනාධිපති තනතුර වෙනස්‌ කළ යුත්තේ මේ ආණ්‌ඩුව හෝ මේ ජනාධිපතිවරයා දෙස බලා නෙමෙයි. රට දිහා බලලයි. පෞද්ගලික වෛර පිරිමසා ගැනීමට හෝ දේශපාලන වාසි ලබා ගැනීමට මේ වෙනස්‌ කිරීම් කිරීමෙන් ඵලක්‌ නැහැ. මේ වෙනස්‌ කිරීම් අවශ්‍ය වන්නේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය වෙනුවෙනුයි.

අපේ රටේ වගේම ඇමරිකාවේත් ප්‍රංශයෙත් විධායක ජනාධිපති ක්‍රමය ක්‍රියාත්මක වෙනවා. නමුත් ඒ රටවල අපේ රටේ වගේ විධායක ජනාධිපති තනතුර ඉවත් කළ යුතු යෑයි උද්ඝෝෂණය කරන්නෙ නැහැ. ඒ ඇයි?

ඇමරිකාව ලෝකයේ ධනවත්ම ශක්‌තිමත්ම රට බවට පත්වුණේ විධායක ජනාධිපති ක්‍රමය නිසයි. ප්‍රංශයට ඩිගෝල් විසින් විධායක ජනාධිපති ක්‍රමය හඳුන්වා දෙනකම් ප්‍රංශය තරම් අස්‌ථාවර දේශපාලන තත්ත්වයක්‌ තිබූ රටක්‌ යුරෝපයේ තිබුණේ නැහැ. විධායක ජනාධිපති ක්‍රමය නිසා ප්‍රංශය ස්‌ථාවර දේශපාලන ක්‍රමයක්‌ නිර්මාණය කර ගත්තා පමණක්‌ නෙමෙයි ඉතා වේගයෙන් ලෝක බලවතෙකුගේ තත්ත්වයට පත්වුණා. අපේ රටේ ඇත්ත වශයෙන්ම තියෙන්නෙ විධායක ජනාධිපති තනතුරේ ප්‍රශ්නයක්‌ නෙමෙයි. විධායක ජනාධිපති තනතුර ගොඩනඟාගෙන තිබෙන ආකාරය පිළිබඳ ප්‍රශ්නයක්‌.

මේ ක්‍රමය අහෝසි කරල කැබිනට්‌ ආණ්‌ඩු ක්‍රමයකට ගියා කියල හිතමු. එදා කැබිනට්‌ ආණ්‌ඩු ක්‍රමයක්‌ යටතේ ඉන්දිරා ගාන්ධි වගේම අපේ රටේ සිරිමාවෝ බණ්‌ඩාරනායක මහත්මිය අනුගමනය කළ පිළිවෙත කුමක්‌ද? තනි ආඥදායක පාලන ක්‍රමයක්‌ නෙමෙයිද? ඒ නිසා කවුරු හරි මේ ආණ්‌ඩුක්‍රම දෙකේ ස්‌වරූපය හා ක්‍රියාකාරීත්වය හරි හැටි අධ්‍යයනය නොකර එකක්‌ වෙනුවට අනෙක ආදේශ කළාට ප්‍රතිඵලයක්‌ නැහැ.

පාර්ලිමේන්තුවේ නිශ්චිත බහුතරයක්‌ සහිතව බලයට පත්වන ආණ්‌ඩුවක අගමැතිවරයෙක්‌ ජනාධිපතිවරයෙක්‌ වගේම සවිශක්‌තිමත් එක තමයි එදා සිරිමා බණ්‌ඩාරනායක පාලනයෙනුත් ඉන්දිරා ගාන්ධි පාලනයෙනුත් පෙන්නුම් කළේ. එය මොන ආණ්‌ඩුක්‍රමය තිබුණත් ජනතාව දේශපාලන වශයෙන් ඉහළ සමාජානුයෝජන මට්‌ටමකට ලක්‌වෙලා නැත්නම් බලයට පත්වන පාලකයා හිතුවක්‌කාරී ලෙස හැසිරෙනවා. පාලකයා පාලනය කළ හැක්‌කේ ආණ්‌ඩුක්‍රම ව්‍යවස්‌ථාවෙන් පමණක්‌ම නෙමෙයි. එයට රටේ ඉහළ මට්‌ටමේ දේශපාලන සංස්‌කෘතියකුත් අවශ්‍යයි. දේශපාලන සංස්‌කෘතිය කියන්නේ දේශපාලනය ගැන කතාකරන සංස්‌කෘතිය නෙමෙයි. ආණ්‌ඩු ක්‍රමය පිළිබඳ ජනතාව තුළ අවබෝධයක්‌ තියෙනවද ආණ්‌ඩුව විසින් කුමක්‌ කළ යුතුද නොකළ යුතුද කියන එක පිළිබඳ තාර්කිකව තීරණ ගැනීමට ජනතාවට දැනුමක්‌ අවබෝධයක්‌ තියෙනවද යන කරුණු රාශියකින් තමයි රටක දේශපාලන සංස්‌කෘතියක්‌ ගොඩනැඟෙන්නේ. අපේ රටේ තවමත් තියෙන්නේ ගෝත්‍ර දේශපාලන සංස්‌කෘතියක හා මැදි මට්‌ටමේ දේශපාලන සංස්‌කෘතියක මිශ්‍රණයකින් යුතු දේශපාලන සංස්‌කෘතියක්‌. මේ සියල්ල වෙනස්‌ වෙන්න ඕන. ආණ්‌ඩුක්‍රම ව්‍යවස්‌ථාව වෙනස්‌ කරල ජනාධිපතිවරයා වෙනුවට අගමැතිවරයා ගෙනවිත් පමණක්‌ වැඩක්‌ නැහැ. සිවිල් සමාජය ශක්‌තිමත් නොවී දේශපාලන සංස්‌කෘතිය ඉහළ මට්‌ටමකට නැතිව මොන ආණ්‌ඩු ක්‍රමයක්‌ ගෙනාවත් පක්‍ෂ දේශපාලනය තුළ මෙවැනි දේ සිදුවෙනවා.

අපේ රටේ එක්‌ ජන වර්ගයකට අයත් කණ්‌ඩායමක්‌ තුළ බෙදුම්වාදී මානසිකත්වයක්‌ ඇතිවීම නිසා තිස්‌ අවුරුද්දක්‌ පුරා රටටත් ජන ජීවිතයටත් විශාල විපතක්‌ සිදුවුණා. ජන වර්ගයක්‌ තුළ නැවත එවැනි මානසිකත්වයක්‌ ඇති නොවීම සඳහා කවර ක්‍රියා මාර්ගයක්‌ අනුගමනය කළ යුතුද?

බහුවාර්ගික ජන සමාජයක ජාතික එක්‌සත් භාවය ගොඩනැඟීමට නම් රජය අපක්‍ෂපාතී බේරුම්කරුවකු බවට පත්විය යුතුයි. මේ රාජ්‍යය තමන්ට අහිතකර නොවේ යෑයි හැම ජනවර්ගයක්‌ තුළම විශ්වාසයක්‌ ගොඩනැඟෙන්න ඕන. රජය අපක්‍ෂපාතී තත්ත්වයට පත් කළ යුත්තේ ආණ්‌ඩුක්‍රම ව්‍යවස්‌ථාව මගින්. ආණ්‌ඩුක්‍රම ව්‍යවස්‌ථාව මගින් සමාන පුරවැසියන් හා සමාන ඉඩ ප්‍රස්‌ථාවන් යන සිද්ධාන්තය ක්‍රියාත්මක කරන්න ඕන. එවිට සියලු දෙනාම එකහා සමාන පුරවැසියන් සහ ඔවුන් සියලු දෙනාටම සමාන ඉඩ ප්‍රස්‌ථාවන් හිමිවෙනවා. වර්ගය, භාෂාව, ආගම, පළාත, ප්‍රදේශය යන කිසිම දෙයක්‌ අනුව එය වෙනස්‌ වෙන්නේ නැහැ.

අපේ රටේ රාජ්‍යය අපක්‍ෂපාතී බේරුම්කරුවෙක්‌ නෙමෙයි. අපේ රට බහුවාර්ගික රටක්‌ වුණාට ආධිපත්‍යය දරන්නේ සිංහල බෞද්ධ කණ්‌ඩායම. අපේ රටේ ඡන්දයෙන් පත්වන පාලකයන් ඊළඟ ඡන්දය වෙනුවෙන් සිංහල බෞද්ධ ජන වර්ගයට සෘජුව හෝ වක්‍රව වාසි සලසන බව පෙනෙනවා. ආණ්‌ඩුව එලෙස ක්‍රියාකරන විට රජය අපක්‍ෂපාතී බේරුම්කරුවකු යන තත්ත්වය වෙනස්‌ වෙනවා.

එපමණක්‌ නෙමෙයි 1972 ව්‍යවස්‌ථාවෙන් බුද්ධාගම සහ සිංහල රජයේ ප්‍රධාන ආගම හා භාෂාව කිරීමෙන් රාජ්‍යයේ අපක්‍ෂපාතීත්වය බිඳ වැටෙනවා. තමන්ට වෙනම රාජ්‍යයක්‌ අවශ්‍ය යෑයි යම් ජන වර්ගයක්‌ කල්පනා කරන්න එය හේතුවක්‌. නමුත් අද අපේ රටේ ඒ වරද අද නිවැරැදි කරන්න පුළුවන්ද? දැන් ආණ්‌ඩුක්‍රම ව්‍යවස්‌ථාවෙන් බුද්ධාගම අයින් කරන්න පුළුවන්ද වර්තමාන අර්බුදයේ සීයට පනහකට, 72 ආණ්‌ඩුක්‍රම ව්‍යවස්‌ථාව වගකියන්න ඕන.

වර්තමාන මේ අර්බුදයෙන් ගොඩඑන්නට නම් රාජ්‍යය අපක්‍ෂපාතී බේරුම්කරුවකුගේ තත්ත්වයට පත්කරන්න ඕන. ඒ සඳහා ලෞකික රාජ්‍යයක්‌ ගොඩනඟන්න ඕන. එනම් ආගම රාජ්‍යයෙන් ඈත් කළ යුතුයි. එක භාෂාවකට විශේෂත්වය දැක්‌වීම අනිවාර්යයෙන්ම ඉවත් කළ යුතුයි. 1978 ව්‍යවස්‌ථාවෙන්වත් ඡේ. ආර්. ඒ වරද නිවැරැදි කළේ නැහැ. අපේ රට තුළ මේ වරද නිවැරැදි කළ හැකිද යන්න ප්‍රශ්නයක්‌.

ශ්‍රී ලංකාව තුළ ජීවත් වන්නේ ශ්‍රී ලාංකික පුරවැසියන් යන්න හැම දෙනාගේම මනසට කාවැදිය යුතුයි. එවැනි පුරවැසි භාවයක්‌ ගොඩනඟන්නට නම් හැමෝම සමාන පුරවැසියන් වීමත් හැමෝටම සමාන ඉඩ ප්‍රස්‌ථාවනුත් තිබෙන්න ඕන. අපේ රටේ එහෙම එකක්‌ නෑ. ඉතිං කොහොමද ජාතියක්‌ ගොඩනඟන්නෙ?

සාකච්ඡා කළේ පාලිත සේනානායක

Original Article can be found at: 

http://www.divaina.com/2009/09/20/feature02.html